|
آب يكي از حياتي ترين منابع براي بقاي تمدن است. از ميان عوامل توليد زراعي موثر در حيات روستاييان ايران، آب از همه مهم تر و تعيين كننده تر است؛ و بارزترين دليل آن هم موقعيت جغرافيايي و طبيعي اين سرزمين است. اهميت آب در تمام نواحي ايران به يك اندازه نيست، بلكه در نواحي شرقي، جنوبي و مركزي اين سرزمين كه دچار كم آبي هستند نقش آن مهم تر است، به طوري كه كمبود آب در اين مناطق مانع اصلي توسعه كشاورزي محسوب مي شود. با توجه به اهميت و نقش آب در زندگاني روستاييان ايران بوده است كه از همان ادوار پيش از تاريخ شبكه هاي دقيق و ظريفي از آبياري و كاريز در اين سرزمين به وجود آمده و توسعه يافته است. در اين مقاله با استفاده از روش ميداني و تكنيك هاي خاص آن به مطالعه يكي از شيوه هاي نظام آبياري سنتي «تاق ئاو» (طاقاب) در استان ايلام (مطالعه موردي شهرستان ايوان) پرداخته شده است. براساس نتايج بدست آمده و مطالعات انجام گرفته در اين خصوص، در جامعه مورد مطالعه با توجه به اينكه، گستره بزرگي از اراضي اين ديار، به صورت مرتعي و ديم بوده و نيز وجود روخانه دايمي گنگير و منابع آبي بيشتر و دسترس پذيرتر، و نيز فراهم بودن امكان كشت ديم و غلبه معيشت دامداري بر ساير اشكال زيست انساني، از اهميت نظام هاي آبياري در اين ناحيه از كشور كاسته است. بنابراين چارچوب عمومي فنون و شيوه هاي تامين و توزيع آب، در اين منطقه، منحصر به بهره برداري از منابع سطحي شده و مدارهاي گردش آب در ارتباط با الگوي عمومي كشت ساماندهي شده است. |
|
کليدواژگان: |
